زنگ خطر بازار اروپا برای پسته ایران : خطرات سمپاشی بی رویه در باغات پسته
به گزارش کی نیا به نقل از فردای کرمان موضوع باقیماندۀ سموم در پستۀ ایران، در حال حاضر از مهم‌ترین چالش‌های صادرات پسته به اروپا است. مهرماه امسال آندریاس پریستوف تاجر واردکنندۀ پسته ایران به اروپا در سفری که به ایران داشت، در این زمینه محسن جلال‌پور از فعالان پسته و رئیس اسبق اتاق بازرگانی ایران و کرمان در رابطه با نیازها و مسائل پسته ایران در بازار اروپا گفت: من حدود 30 سال است که در بازارهای اروپایی به تجارت پسته مشغول هستم و انصافاً می‌توانم بگویم آقای پریستوف بیش از آن‌که تاجر و یا حق‌العمل‌کار پسته باشد، علاقه‌مند به صنعت پسته و دوستدار پسته ایران است. ایشان به شدت نسبت به پسته ایران حساسیت و تعصب دارد و بارها به خاطر این موضوع در اتحادیه اروپا دچار گرفتاری نیز شده است. بدون شک ایشان یکی از مدافعین سرسخت پسته ایران در اتحادیه اروپا است. از این منظر من فکر کردم خوب است که ما دغدغه‌های کسی را که به این موضوع به شدت علاقه‌مند است و کار را دنبال می‌کند بشنویم.
دغدغه‌های همیشگی پسته را همۀ ما خوب می‌دانیم، از مسائل مصرف پسته بگیرید تا بحث آفلاتوکسین و دغدغه‌های فیزیکی، شیمیایی و میکروبی پسته. دغدغۀ جدید، بحث باقیماندۀ سموم است که یک مسئلۀ مهم و بسیار قابل توجه است و به مرگ و زندگی پسته مربوط می‌شود. در بحث آفلاتوکسین می‌دانیم اگر پسته به مشکل بر بخورد، باید برگردد و مجددا فرآوری و پاکسازی بشود. اما در بحث باقیماندۀ سموم می‌گویند چون هیچ امکانی برای برگشت نیست و برای انسان خطرناک است، بار صادراتی که باقیماندۀ سموم دارد باید معدوم شود. در این شرایط صادرکننده یا خریدار خارجی بخشی از سرمایه‌اش را از دست می‌دهد و از این بازار بیرون می‌‌رود و عملا بازار اروپا برای ما متوقف می‌شود. نهایتا وقتی ما بازار اروپا را از دست بدهیم، بقیۀ دنیا را هم از دست می‌دهیم و این زنگ خطری است که الان یکی دو سال است در مغز سبز شروع شده و مطمئنا در مغز معمولی و پسته هم ادامه خواهد یافت. خلاصه این‌که این یک ضربه به منافع ملی، استانی، شخصی و نسل امروز و آینده است.
چالش جدی و مشکل‌زا برای صنعت پسته
رئیس اسبق اتاق بازرگانی ایران و کرمان در ادامه بیان کرد: اگر ما راهکاری برای آن پیدا نکنیم به یک چالش جدی و مشکل‌زا برای صنعت پسته تبدیل خواهد شد. بنابراین، دو سه روزی که آقای پریستوف در کرمان بودند، من حداکثر تلاشم را کردم و چند جلسه با حضور باغداران و تجار بزرگ برگزار کردیم که این مطالب را به فعالین صنعت منتقل کنیم.
به نظر من، انجمن پسته نیز به عنوان پایگاه اصلی و مدافع صنعت پسته و در واقع تنها سخنگوی زنجیرۀ تامین پسته که از تولید تا مصرف‌کنندۀ نهایی پسته را شامل می‌شود، باید صحبت‌های آقای پریستوف را به فعالین صنعت پسته منتقل کند تا همه پی به حساسیت شدید این موضوع ببرند. باید این مسئله به جد اطلاع‌رسانی عمومی و در مورد آن فرهنگ‌سازی صورت بگیرد. ضروری است که انجمن پسته، باغداران، فرآوری‌کنندگان، صادرکنندگان و همچنین تولیدکنندگان، فروشندگان و واردکنندگان سم را روی این قضیه هوشیار کند.
جلالی‌پور در ادامه پیرامون موضع انجمن و صنعت پسته در مورد منطق اتحادیه اروپا نسبت به این مسئله اشاره کرد: من فکر می‌کنم ما دو مسیر را باید به‌طور همزمان طی کنیم، یک مسیر آگاه‌سازی فعالین صنعت پسته و اطلاع‌رسانی و ایجاد یک فضای مناسب است، چیزی که ما امروز با آن مواجه هستیم این است که میزان واردات سموم به استان کرمان بیش از میزان مورد نیاز است. این مطلب مهمی است. نکتۀ دیگر این است که کیفیت سمومی که ما داریم و از بعضی از کشورهای خاص وارد می‌شوند، مطلوب و مناسب نیست.
مسیر دوم، مسیر چانه‌زنی و پیگیری از مراجع است. همان بحثی که ما در مورد افلاتوکسین در گذشته پیش بردیم. کار بزرگی که انجمن می‌تواند بکند، این است که با مراجع بین‌المللی ازجمله فروکام و شورای جهانی خشکبار در اروپا و یا کدکس بین‌الملل در مورد حدود مجازی که خیلی سخت‌گیرانه هستند، رایزنی کند.
خطرات سمپاشی بی رویه در باغات پسته
در همین حال طبق بررسی های سازمان حفظ نباتات در سال‌های اخیر به دلیل استفاده بی رویه و غیراصولی آفت کش‌ها در باغات پسته و ضعف عمومی ناشی از تنش‌های خشکسالی در بسیاری از باغات، شرایط برای طغیان آفات فراهم شده است.
به نقل از سازمان حفظ نباتات کشور، با توجه به اتمام بررسی گزارش‌های دریافت شده از عملیات اجرایی ایستگاه‌های پیش آگاهی آفت چوب خوار پسته در سال ۱۴۰۱ جلسه‌ای با شرکت اعضای کمیته برگزار شد.
اسدی، رئیس گروه پدافند غیر عامل و پیش آگاهی سازمان حفظ نباتات کشور گفت: دومین کمیته پیش آگاهی با موضوع تعیین اوج ظهور حشره بالغ آفت چوب خوار پسته و ارتباط آن با مجموع گرمای مؤثر برگزار شد.
او افزود: با توجه به نتایج به دست آمده از یازده ایستگاه پیش آگاهی چوب خوار پسته مناطق مختلف کشور، مدل پیش آگاهی آفت یاد شده در اقلیم‌های مختلف به دست آمد. بدین ترتیب در سال آینده قادر خواهیم بود، با داده‌های به دست آمده از دیتالاگرها و زمان بیوفیکس آفت، زمان دقیق مبارزه را تعیین و اقدام به اعلام هشدار کنیم.
رئیس گروه پدافند غیر عامل سازمان با اشاره به اهمیت استقرار ایستگاه‌های پیش آگاهی آفت چوب خوار پسته گفت: در سال‌های اخیر به دلیل حذف دشمنان طبیعی بر اثر کاربرد بی رویه و غیر اصولی آفت کش‌ها در باغات پسته، ضعف عمومی ناشی از تنش‌های آبی و خشکسالی در بسیاری از باغات، شرایط برای طغیان و خسارت شدید آفات فراهم شده و در حال حاضر پروانه چوب خوار پسته در زمره آفات درجه یک پسته در بسیاری از مناطق به حساب می‌آید.
او افزود: از آنجایی که پسته از جمله محصولاتی است که اهمیت راهبردی و صادراتی دارد، به دلیل سمپاشی‌های بی رویه علیه آفات و بیماری‌ها توسط برخی از کشاورزان، باقیمانده سموم در آن مساله ساز است؛ بنابراین کاهش تعداد دفعات سمپاشی با تعیین زمان دقیق سمپاشی ضروری است. با این هدف، دفتر پیش آگاهی معاونت کنترل آفات، سازمان حفظ نباتات کشور در سال ۱۴۰۱ به کمک مدیریت حفظ نباتات استان‌ها و همکاری کلینیک‌های گیاه پزشکی، اقدام به اجرای طرح های پیش آگاهی در یازده ایستگاه پیش آگاهی کشور کرده است.
اسدی در پایان تصریح کرد: در این طرح با تعیین زمان شروع فعالیت آفت، ثبت داده‌های دمایی به کمک دیتالاگرها و محاسبه گرمای مؤثر روزانه قادر خواهیم شد، اوج ظهور حشره بالغ پروانه چوب خوار پسته را تعیین و اقدام به کنترل مؤثر نمائیم. این امر می‌تواند مصرف سموم را کاهش داده و موجب حفظ محیط زیست شود. علاوه بر آن، این امر می‌تواند، در سیاست گذاری‌ها و برنامه ریزی از سوی مسئولان و مدیران اجرایی در سطح کلان کشور بسیار کارساز و راهگشا باشد.
برای اطلاع از اخبار صنایع کالاهای تند مصرف (FMCG) و صنعت آجیل و خشکبار ایران در خبرنامه ما عضو شوید.
