تولید انواع محصولات باغی در حالی طی سالهای اخیر با نوسان هایی مواجه بوده که باغداران از یک سو با بحران آبی درگیر هستند و از سوی دیگر با توجه به آفات و بیماری های مختلف و گرانی سموم کشاورزی میزان تولید آنها تحت شعاع قرار گرفته است. با این وجود در بحث تولید خشکبار که از محصولات باغی همچون پسته، کشمش، خرما، بادام و دیگر محصولات باغی تشکیل می شود هنوز هم شرایط خوب است. با این وجود در بحث بازارهای صادراتی طی سال جاری صادرکننده های این بخش با مشکلاتی مواجه هستند و همین امر موجب شده صادرات در این بخش مثل سابق نباشد.

به طوری که رئیس اتحادیه صادر کنندگان خشکبار کشور خبر از تعطیلی ۶ماهه صادرات این محصولات می دهد و می گوید به واسطه اختلافی که با بانک مرکزی داریم طی شش ماه گذشته صادرات خشکبار تقریبا به صفر رسیده است. با این وجود وی امیدوار است با روی کار آمدن فرزین، رئیس جدید بانک مرکزی صادر کنندگان این بخش بتوانند این اختلاف را حل کنند و صادرات را از سر بگیرند.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار کشور در خصوص جزئیات اختلاف این صنف با بانک مرکزی می گوید: همانطور که می دانید در این حوزه صادر کننده ها بر اساس دلار آزاد از باغداران محصول خریداری می کنند و سپس کالای خریداری شده را صادر می کنند. بعد از ۴-۵ ماه که پول وصول می شود بانک مرکزی می گوید باید آن را به سامانه نیما بدهید آن هم در شرایطی که الان تفاوت آزاد با نیمایی به ۱۰ تا ۱۲هزار تومان رسیده است و لذا چون برای صادر کننده مقدور نیست این تفاوت قیمتی را بپردازند بنابراین صادرات را متوقف کرده اند.

وی خاطر نشان کرد: در حال حاضر افرادی که کارت بازرگانی یکبار مصرف دارند صادر می کنند و ارز آن را می گیرند و هیچ سازمان یا نهادی هم توان ردیابی آنها را ندارد که بخواهند تعهد ارزی را انجام بدهند اما صادر کننده های این بخش صادرات را متوقف کرده اند. به این ترتیب از سال گذشته تا الان تقریبا ۷۰درصد صادرات خشکبار خوابیده است و در حال حاضر تقریبا تا ۸۰درصد بازارهای صادراتی را از دست داده ایم. اصلی ترین بازارهایی که پیش از این حضور داشته ایم حال دیگر در آن حضور نداریم کشورهای اروپایی هستند.

پیمان ارزی را از روی کالاهای کشاورزی و خشکبار بردارید تا صادرات از سر گرفته شود

وی در خصوص اینکه عدم صادرات خشکبار مانند سابق چه تاثیری بر بازار داخل گذاشته است نیز می گوید: همانطور که می دانید تورم به اصطلاح ۴۵درصدی که بانک مرکزی اعلام می کند روی همه محصولات و کالاها بوده و منحصر به خشکبار نبوده است. به طوری که الان حتی تورم پیاز و سیب زمینی بیشتر از خشکبار بوده و به تبع این تورم موجب افزایش قیمتها شده است. از طرفی برای کشاورز هم صرفه ندارد چون هزینه تولید بالا است و نسبت به سالهای قبل باید هزینه های بالاتری برای تولید همان محصولات پرداخت کند. لذا نمی توان به کشاورز اصرار کرد که جنس خود را ارزانتر بفروشد و در نهایت وقتی محصول توسط صادر کننده ها خریداری نشود روی دست کشاورز می ماند و سال بعد تولید را کاهش می دهد.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار کشور همچنین در پاسخ به این سوال که بانک مرکزی چه اقدامی باید انجام دهند تا صادرات خشکبار مجددا آغاز می شود و به رویه سابق خود برگردد، گفت: ما الان مدتی است می گویم پیمان ارزی را باید از روی کالاهای کشاورزی و خشکبار بردارند آن هم در شرایطی که گفته می شود هنوز هم برای واردکننده های برخی کالاهای به اصطلاح لوکس سوبسید می دهند! مساله اینجا است که از ما صادرکنندگان می خواهند که ارز را به نرخ ۲۸هزار تومان به بانک مرکزی بدهیم که آنها هم بدهند برای واردات برخی کالاهای دیگر! در واقع برخلاف دنیا که به صادر کننده سوبسید می دهند در اینجا به وارد کننده ها سوبسید می دهیم.

وی در پاسخ به این سوال که کاهش ارسال خشکبار ایران به بازارهای صادراتی آیا در قیمتهای جهانی اثرگذار است یا خیر می گوید: خیر چون ما تنها صادر کننده این حوزه نیستیم و رقبای گردن کلفتی داریم. به عنوان مثال الان ایالات متحده ۴ تا ۵ برابر ما پسته تولید می کند و بازارهای جهانی را تامین می کند. همچنین کشمش مورد نیاز بازارهای جهانی را الان ترکیه به راحتی تامین می کند و محصول خرما نیز کشورهای عربی اصلی ترین بازیگران حوزه محسوب می شوند و بازار را به خوبی تامین می کنند.

مساله اینجا است که خریداران بین المللی که به انتظار ما نمی نشینند تا محصول به بازار بدهیم بلکه براحتی محصولات دیگر کشورها را حتی با نرخ های پایین تر خریداری می کنند. در واقع به همین راحتی جای ما توسط دیگر تولیدکننده های مطرح در حوزه خشکبار گرفته می شود که بازپس‌گیری این بازارها نیز قطعا کار سختی خواهد بود.

پسته امسال روی دست تولیدکنندگان می‌ ماند اگر …

ایران ۲۸ استان پسته‌خیز دارد که در رأس آنها، استان کرمان قرار دارد. پس از کرمان، استان‌های خراسان رضوی، یزد و فارس در رتبه‌های بعدی تولید پسته هستند.

دبیر انجمن پسته کشور در مورد وضعیت تولید پسته امسال به همشهری آنلاین گفت: طبق بررسی‌ها و پیش‌بینی‌هایی که انجمن پسته ایران انجام داده است، تولید امسال ۲۱۰ هزار تن است که ۱۱۰ هزار تن آن مربوط به استان کرمان و ۷۰ هزار تن مربوط به رفسنجان است.

حسین رضایی با بیان اینکه تولید پسته امسال نسبت به سال قبل افزایش یافته است، ادامه داد: تولید ما نسبت به پارسال ۲ برابر شده است. پارسال میزان تولید پسته در کشور ۱۱۰ هزار تن بود که امسال ۲۱۰ هزار تن شده است.

موانع بر سر راه صادرات باید برداشته شوند

بخش مهمی از پسته تولیدی ایران صادر می‌شود و تنها حدود ۲۰ تا ۳۰ هزار تن در داخل کشور مصرف می‌شود. دبیر انجمن پسته کشور در مورد وضعیت صادرات برای امسال گفت: حجم تولید پسته امسال برای اولین بار در دنیا به بالای یک میلیون تن رسیده است که ۶۵۰ هزار تن آن را آمریکا، ۲۰۰ هزار تن ایران و بقیه از سمت کشورهای دیگر دنیا تولید می‌شود.

رضایی با انتقاد از موانع موجود بر سر راه صادرات محصولات کشاورزی بیان کرد: صادرکنندگان ما با ۲ مسئله جدی در مسیر صادرات روبه‌رو هستند که رفع تعهد ارزی از مهم‌ترین آنهاست و اگر بانک مرکزی در این زمینه فکری نکند پسته ما امسال روی دستمان می‌ماند.

دبیر انجمن پسته کشور ادامه داد: اگر ما نتوانیم در ۳ ماه اول برداشت پسته یعنی مهر، آبان و آذر ۷۰ تا ۸۰ هزار تن پسته را صادر کنیم دیگر نمی‌توانیم این عقب‌ماندگی را جبران کنیم برای همین ما به شدت درخواست رفع تعهد ارزی محصولات کشاورزی را داریم و از دولت می‌خواهیم سختگیری را از روی ارز محصولات کشاورزی بردارند چرا که ارز محصولات کشاورزی ۵ تا ۷ درصد ارز کشور بیشتر نیست و مسئله مهم این است که این ارز به کشور برمی‌گردد. اگر هم دولت از برگشت ارز محصولات کشاورزی اطمینان ندارد می‌تواند آن را از محل تهاتر جبران کند.

رضایی در مورد وضعیت صادرات پسته ایران در سال‌های قبل گفت: از فروردین سال ۹۷ که مقررات تعهد ارزی ایجاد شد صادرات ما به شدت به مشکل خورد و تمام صادرکنندگان خوشنام ما از بحث صادرات خارج شدند. در سال‌های اولیه با کارت‌های یک بار مصرف صادرات انجام شد که مشکلات بزرگی به همراه داشت. سال گذشته هم که ما ۱۰۰ هزار تن تولید پسته داشتیم ۶۵ هزار تن بیشتر صادر نشد و هنوز ۳۰ هزار تن پسته ما باقی مانده است که واقعا این آمار برای ایران پایین است و طبیعت و قانون تجارت این است که هر لحظه شما در بازار نباشید رقیب جای محصول شما را می‌گیرد.

دبیر انجمن پسته کشور ادامه داد: نمی‌شود همه هزینه‌های کشاورز با ارز آزاد باشد و بعد محصولش را با ارز نیمایی تحویل بانک مرکزی بدهد و روی هر کیلو پسته ۳۰ هزار تومان ضرر کند. این اجحاف است و واقعا دردی هم از دولت دوا نمی‌کند. فرض کنید یک میلیارد دلار تعهد ارزی محصولی مانند پسته باشد این عدد در مقابل رقم ۷۰ میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات این محصول چیزی نیست و دولت باید به این موضوع توجه کند. علاوه بر آن، به صورت مستقیم زندگی یک میلیون نفر و به صورت غیرمستقیم معاش ۵ میلیون نفر از صنعت پسته تامین می‌شود. بنابراین، بحث تعهد ارزی برای محصولات کشاورزی در محصولی مانند پسته علاو بر اینکه به تولید پسته و معاش ۵ میلیون نفر آسیب می‌زند صادرات را هم تعطیل خواهد کرد.

هم اکنون عضو شوید! با عضویت در خبرنامه ما همواره  در جریان آخرین اخبار آجیل و خشکبار، روند صنعت محصولات تند مصرف FMCG و پیشنهادات ویژه کی‌ نیا باشید.