حفظ میراث پسته ایران: غلبه بر چالش‌ها و تامین سهم در بازار جهانی
معافیت صاردات محصولات باغی از الزام به پیمان‌سپاری ارزی
مجلس شورای اسلامی ایران، صادرات محصولات کشاورزی را از تعیین وظایف قراردادهای تبادل ارز خارجی مستثنی می‌کند. این تصمیم در جلسه عمومی طرح بودجه سال 1402 اتخاذ شد. با این حال، علیرغم این معافیت، هنوز موانعی وجود دارد که باید برای تقویت صادرات پسته برطرف شوند. استاندار رفسنجان بر لزوم غلبه بر این موانع تأکید می‌کند و پتانسیل تولید پسته برای صادرات غیرنفتی را برجسته می‌کند. علاوه بر این، نگرانی وجود دارد که ایران جایگاه هژمونی خود را در بازار جهانی پسته از دست داده است و کشورهایی مانند ایالات متحده و حتی ترکیه جایگزین آن شده‌اند. ایجاد بازارهای صادراتی جدید، به ویژه در کشورهای آفریقایی، روسیه و کشورهای عضو ایالات مستقل مشترک (CIS)، همچنین تأمین سرمایه و حذف واسطه‌های غیرضروری بسیار حائز اهمیت است.
چالش‌های صادرات پسته در ایران
در سال گذشته، باغات پسته به دلیل سیلاب و سرمازدگی آسیب‌های قابل توجهی را دیده و این موجب کاهش چشمگیری در تولید شده است. این کاهش تولید چالش جدی‌ای برای بازار صادراتی پسته ایجاد کرده است. برای غلبه بر این چالش، ضروری است تدابیری را برای جلوگیری از آسیب‌های سرمازدگی اجرا کنیم، مانند سرمایه‌گذاری در تجهیزات تخصصی و بهره‌گیری از دانش علمی مدرن. علاوه بر این، مسائل مرتبط با تغییرات آب و هوا، از جمله سرمازدگی، موج‌های گرما و خشکسالی، باید با استفاده از راهکارهای تحقیق و علم مبتنی بر علم مورد بررسی قرار گیرد.
پتانسیل تولید پسته در ایران
رفسنجان، به عنوان پایتخت پسته جهان، حدود ۸۰٬۰۰۰ هکتار باغ پسته را در اختیار دارد. با این حال، سال‌های اخیر خشکسالی و سرمازدگی با مشکلات بسیاری برای کشاورزان همراه بوده و باید تلاش شود تا این مسائل رفع شوند. پیش‌بینی می‌شود که ایران حدود ۲۰۰٬۰۰۰ تن پسته تولید کند و بیش از نیمی از این تولید از رفسنجان برآید. با وجود این چالش‌ها، حجم صادرات پسته از رفسنجان از ماه مهر سال گذشته تاکنون به ۴۷٬۰۰۰ تن رسیده است.
حمایت از کشاورزان در رفسنجان
استاندار رفسنجان نیاز به حمایت در بهبود تولید و برطرف کردن موانع صادرات به بازارهای جهانی را به‌خصوص تأکید می‌کند. فراهم کردن منابع مالی و حذف واسطه‌های غیرضروری گام‌های حیاتی هستند. علاوه بر این، ایجاد بازارهای جدید، مانند در کشورهای آفریقایی، روسیه و کشورهای عضو ایالات مستقل مشترک (CIS)، نیازمند توجه ویژه است.
رقابت صنعت پسته ایران با ایالات متحده و ترکیه
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق اعتبارات ایران، مسأله حیاتی بازیابی بازارهای صادراتی ایران در کشورهای اروپایی را مورد تأکید قرار داده و می‌گوید: “متأسفانه ایالات متحده وارد این حوزه شده و حتی از ایران که یکبار بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده پسته جهان بود، عبور کرده است. در حال حاضر، ما بزرگترین تولیدکننده پسته به لحاظ مساحت کشت هستیم، اما در تولید رتبه سوم را داریم و حتی ترکیه ایران را پیش می‌گیرد. بنابراین، باید این عقب‌ماندگی را برطرف کرده و چالش‌های موجود را اصلاح کنیم.”
ایجاد بازارهای جدید و گسترش در مناطقی مانند کشورهای آفریقایی، روسیه و کشورهای اتحادیه جماهیر شوروی (CIS) یا سایر کشورهای متقابل منافع ضروری است و نیاز به توجه ویژه دارد.
علاوه بر این، وی بر لزوم جریان سرمایه و حذف واسطه‌های غیرضروری در این بخش تأکید می‌کند. برای تحریک رشد تولید و صادرات، بسته جامعی از فعالیت‌ها باید انجام شود.
کاهش تولید و صادرات پسته ایران
تولید پسته ایران از ۳۳۰٬۰۰۰ تن به ۱۸۰٬۰۰۰ تن کاهش یافته است. به سؤال درباره سطح فعلی تولید و صادرات پسته ایران، مقام مذکور اشاره کرد که بیشینه تولید ایران در سال‌های اخیر بیش از ۳۳۰٬۰۰۰ تن بوده است، در حالی که کمینه تولید سال گذشته حدود ۱۸۰٬۰۰۰ تن بوده است. در حال حاضر، به بیش از ۶۰ کشور مختلف صادرات می‌کنیم و حجم بالاترین صادرات پسته به چین و هند است.
در نهایت، اصلاح سیاست‌ها و راهکارهایی برای توسعه تولید و صادرات پسته ایران و تسهیل در ورود به بازارهای جهانی امری ضروری است.
هم اکنون عضو شوید! با عضویت در خبرنامه ما همواره در جریان آخرین اخبار آجیل و خشکبار، روند صنعت محصولات تند مصرف FMCG و پیشنهادات ویژه باشید.
